Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх зарлиг гаргаж "Эрдэнэт" үйлдвэрийг Монгол Улсын Баатар цолоор шагналаа

Тулгар төрийн 2230 жил, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 110 жил, Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх зарлиг гаргаж, Эрдэнэт  үйлдвэрийг Монгол Улсын Баатар цолоор шагналаа. Монгол Улсын Баатар цол хүртээх тухай зарлигт:

“Монгол Улсын хөгжил цэцэглэлт, эдийн засаг, уул уурхайн салбарын өсөлт хөгжил, салбарын боловсон хүчний бэхжилт, улсын төсвийн төвлөрөлт, “Ковид-19” цар тахлын хүндрэлтэй нөхцөлд айл өрх, ААН-үүдэд учирч буй эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулахад үзүүлж байгаа дэмжлэг, хүчин чармайлт, 20 дугаар зууны түүхэн бүтээн байгуулалт-“Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн улс орныхоо хөгжилд оруулсан жинтэй хувь нэмрийг үнэлж, “Монгол Улсын Баатар” цолоор шагнаж, Монгол Улсын уул уурхайн салбарын хөгжил дэвшил, улсын эдийн засагт оруулах үр ашгийг дээшлүүлэхийн төлөө цаг наргүй ажиллаж ирсэн "Эрдэнэт" үйлдвэрийн хамт олон, нийт уурхайчдын гавьяа зүтгэлийг цохон тэмдэглэн алдаршуулж байна” гэжээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх баяр хүргэж хэлсэн үгэндээ баялаг бүтээгч үе үеийн геологчид, уурхайчдад түүхт ойнуудын мэндийг хүргэж, эрүүл энх, аз жаргал, сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөгөөд, "Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Төрийн тэргүүн бүрэн эрхээ хэрэгжүүлж эхэлсний дараах орон нутгийн анхны томилолтоо Орхон аймаг, Эрдэнэт хот, Эрдэнэт үйлдвэрээсээ эхэлж байгаадаа туйлын билэгшээж байна.

Манай улсын хувьд 20 дугаар зууны хамгийн том бүтээн байгуулалт бол яах аргагүй "Эрдэнэт" үйлдвэр бөгөөд тус үйлдвэрийн бүтээн байгуулалтыг даган иж бүрэн дэд бүтэц бүхий Эрдэнэт хот цогцлон бий болсон түүхтэй. Уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийг 1973-1978 онд барьж байгуулсан явдал нь Монгол, Оросын ард түмний ах дүүгийн ган бат найрамдлын бэлэг тэмдэг болон сүндэрлэн боссон юм.

Энэ эрхэм хүндэт индэрээс Эрдэнэт үйлдвэрийг барьж босголцож, хүч хөдөлмөр, оюун ухаанаа зориулан хүчин зүтгэж байсан үе үеийн орос мэргэжилтнүүддээ чин сэтгэлийн талархал илэрхийлж, сайн сайхныг хүсэн ерөөе. Байгалийн баялаг, тэр тусмаа газрын хэвлийн нөөц баялаг ард түмний мэдэлд байх учиртай. Энэ ажлын хүрээнд сүүлийн хэдэн жил хууль бусаар хулгайд алдагдсан улсын үйлдвэрийн газрууд, ашигт малтмалын ордууд, газрын хэвлийн нөөц баялгаа төр улсынхаа мэдэлд эргүүлэн авахын төлөө эрс шийдэмгий тэмцсээр ирлээ.

Үүний үр дүнд "Эрдэнэт" үйлдвэр, "Монросцветмет", Бор-Өндөр, Багануур, Асгат, Салхит, Тос Тосон бумба, Гутайн даваа, Хармагтай, Ноён Уул зэрэг орд газар, үйлдвэр, уурхай ард түмний мэдэлд ирсэн. Тухайлбал, ашиг хонжоо хайсан зарим сонирхлын бүлэглэлүүд "Эрдэнэт" үйлдвэрийн нөөц багассан, ашигтай ажиллах боломжгүй болсон мэтээр олон нийтэд зарлаж, төрийн өмчийг үнэгүйдүүлэх, хууль бусаар эзэн суух гэсэн бусармаг үйлдлийг таслан зогсоож, 2019 онд Засгийн газар "Эрдэнэт" үйлдвэрт онцгой дэглэм тогтоож, 100 хувь төрийн өмчийн статустай болгосон. Ийнхүү "Эрдэнэт" үйлдвэрийг Монголын төр мэдэлдээ авч, улс төрөөс ангид байх зарчмыг баримтлан, мэргэжлийн инженер-техникийн ажилтнууд, нарийн мэргэжлийн ажилчид, уурхайчид та бүхэнд мэргэжлийн өндөр түвшинд ажиллах боломж олгосон нь үр дүнгээ өгч байгаад туйлын таатай байна.

Засгийн газар сүүлийн 20 гаруй жилд анх удаа үйлдвэрийн хөгжлийг тусгайлан авч үзэж, Засгийн газрын 2019 оны 224 дүгээр тогтоолоор Эрдэнэт үйлдвэрийг хөгжүүлэх 15 жилийн үндсэн чиглэлийг баталсан. Уг үндсэн чиглэлийн хүрээнд  үйлдвэрийн насжилтыг нэмэгдүүлж, цаашид 70-аад жил ажиллах боломжийг бүрдүүлсэн үйлдвэрийн хамт олондоо, геологчид, уурхайчид Та бүхэндээ чин сэтгэлийн талархал илэрхийлж байна.

"Эрдэнэт" үйлдвэр сүүлийн 10 жилд төсвийн орлогын 7.5 хувийг дангаараа бүрдүүлж ирсэн бөгөөд цар тахалтай байсан өнгөрсөн 2020 онд гэхэд л нэг их наяд төгрөгийн татвар, шимтгэл, ногдол ашгийн орлогыг улс, орон нутгийн төсөвт төвлөрүүлээд байгаа нь түүхэндээ хамгийн өндөр орлого төвлөрүүлсэн, баялаг бүтээсэн жил байлаа. Мөн үйлдвэр нь 7000 орчим хүнийг ажлын байраар хангаж, нийт экспортын 10 орчим хувийг дангаараа бүрдүүлж байгаа нь манай улсын эдийн засагт асар их жин дарж, ямар их хувь нэмэр оруулж буйг тод илтгэдэг.

Цар тахлын хүндрэлтэй нөхцөлд айл өрх, ААН-үүдэд учирч буй эдийн засгийн хүндрэлийг зөөллөхөд тэдгээрийн цахилгаан, дулааны эрчим хүч, дулааны уур, цэвэр, бохир ус болон хог хаягдлын үйлчилгээний төлбөрийг 2020 оны 12 дугаар сарын 1-нээс 2021 оныг дуустал бүрэн хариуцан төлж байгааг бахархалтайгаар тэмдэглэн хэлэхэд таатай байна. Байгалийн баялагтаа жинхэнэ ёсоор эзэн байх зарчмыг цар тахлын энэхүү хүнд хэцүү цагт бодит ажил болгон харуулж, айл өрх, аж ахуйн нэгжүүдээ бодитоор дэмжиж буй "Эрдэнэт" үйлдвэрийн уурхайчид хамт олон та бүхэндээ Монголын нийт ард түмэн, Монгол төрийн нэрийн өмнөөс гүн талархлаа илэрхийлье.

Үйлдвэр 100 хувь төрийн өмчит үйлдвэрийн газар болсноос хойш 2 жил хүрэхгүй хугацаанд өр зээлээсээ бүрэн салж, өртөг зардлаа бууруулж, хэмнэлтийн горимоор сайн ажилласны үр дүнд Засгийн газар дээрх түүхэн шийдвэр гаргах, түүнийгээ хэрэгжүүлэх боломж, нөхцөлийг бүрдүүлснийг энд онцлон тэмдэглэж байна. Эрдэнэтийн овоог нээлцсэн эрдэмтэн геологчид, үйлдвэрийн анхдагчдаас эхлүүлээд үйлдвэртэй ажил хөдөлмөр, амьдралаа холбосон үе үеийн инженер-техникийн ажилтан, албан хаагчид, өнөө үеийн ачааны хүндийг үүрэн ажиллаж байгаа та бүхнийг бүгдийг тань “УЛСЫН БААТАР” цолоор шагнаж байгаатай утга нэг юм. “МОНГОЛ УЛСЫН БААТАР” үйлдвэрийн удирдлага, хамт олон, уурхайчид та бүхэндээ Монгол Улсын төр засаг, ард түмнийхээ нэрийн өмнөөс дахин чин сэтгэлийн гүн талархал илэрхийлж, баяр хүргэж, эрүүл энх, ажлын өндөр амжилт хүсье. Зуун жилийн түүхэнд анх удаа "Эрдэнэт" үйлдвэр маань “МОНГОЛ УЛСЫН БААТАР ҮЙЛДВЭР” боллоо.

Монголын ард түмний тусгаар тогтнол, хөгжил дэвшлийн түүх болсон нэгэн зууныг хөдөлмөр бүтээл, амжилт үйлсээрээ манлайлсан УЛСЫН БААТАР үйлдвэр маань цаашдаа нөр их бүтээн байгуулалт, ажил үйлсийг өрнүүлж, шинэ зууны хөгжил дэвшлийн түүчээ байна гэдэгт Монгол Улсын Ерөнхийлөгч миний бие гүнээ итгэж байна. Монголын уурхайчдын яруу алдар бадартугай!” гэлээ.